Przegląd systemów rynnowych

Podstawową funkcją każdego systemu rynnowego jest odpowiednie i prawidłowe odprowadzanie wody z dachu budynku. Obecnie klienci mają do wyboru wiele rodzajów rynien zróżnicowanych pod względem rozmiaru i materiału, z jakiego są wykonane.

Odpowiednie dopasowanie systemu rynnowego jest bardzo ważne. Każdy, kto jest na etapie wyboru tego systemu, powinien uzyskać informacje, czy rynny będą w stanie zapewnić całkowity odbiór wody z dachu. Uzależnione jest to przede wszystkim od konstrukcji oraz powierzchni dachu. Większość informacji potrzebnych przy wyborze można znaleźć w katalogach producentów. Oprócz tego dobrze skorzystać z pomocy specjalisty
zajmującego się rynnami, dekarza lub poradzić się bezpośrednio u sprzedawcy.

Podstawowym problemem, który stoi przed klientem podczas dopasowywania systemu rynnowego, jest kwestia wyboru rodzaju materiału, z jakiego będą wykonane rynny. Obecnie na rynku dostępne są systemy rynnowe z tworzyw sztucznych (PCV), blachy miedzianej, blachy tytan-cynkowej. W ofercie niektórych firm można znaleźć również rynny wykonane z drewna. Jest to jednak rzadkość. Najczęściej rynny drewniane wykonywane są na indywidualne zamówienie. 

Metalowe systemy rynnowe

Mimo że w ostatnich latach silną pozycję na rynku uzyskali producenci systemów rynnowych wykonanych z tworzyw sztucznych, to metalowe rynny również mają stałe grono odbiorców. Głównym argumentem zwolenników metalowych systemów rynnowych są warunki klimatyczne panujące w Polsce. Metalowe systemy rynnowe są bardzo wytrzymałe na wszelkie uszkodzenia. Blacha cynkowa oraz miedziana ma zastosowanie również w przypadku pokrywania dachu oraz elewacji. Systemy rynnowe z blachy miedzianej uznaje się za najtrwalsze. Są one także najdroższe. Parametry miedzi są zdecydowanie najdoskonalsze pod względem wytrzymałości (w porównaniu z pozostałymi materiałami, z których wykonuje się systemy rynnowe). Po pewnym czasie rynny wykonane z miedzi stają się matowe. Z upływem lat kolor stopniowo przechodzi w zieleń. Jest to efekt utleniania się miedzi. Mimo to nie ma potrzeby stosowania specjalnych zabiegów konserwacyjnych. Do łączenia orynnowania wykorzystuje się przede wszystkim elementy cynowe oraz ołowiane.

W przypadku miedzianych systemów rynnowych sprzedawcy chętnie zaznaczają, że tego typu instalacje są ekologiczne. Istnieje bowiem całkowita możliwość ich recyklingu. Dla klientów mających na uwadze dobro środowiska naturalnego, taka cecha miedzianych systemów rynnowych może mieć duże znaczenie.

Inne powszechnie stosowane metalowe systemy rynnowe wykonane są z blachy cynkowej. Technologia wykorzystująca cynk w tworzeniu elementów orynnowania sięga jeszcze XIX w. Należy przy tym zwrócić uwagę, że współczesne systemy rynnowe są zdecydowanie bardziej zaawansowane technologicznie. Postęp w produkcji rynien związany jest przede wszystkim z udoskonaleniem składu w obecnie stosowanych blachach o cząstki tytanu oraz miedzi. Podobnie jak w przypadku rynien wykonanych z miedzi, tutaj także do łączenia poszczególnych części wykorzystywana jest cyna lub ołów. Rynny wykonane z blachy tytan-cynkowej, również te miedziane zmieniają swoje zabarwienie pod wpływem warunków atmosferycznych.

Obok wyżej wymienionych oferowane są również systemy rynnowe ze stalowej blachy ocynkowanej. Ten rodzaj blachy wymaga jednak stałej konserwacji, stąd konieczność ich okresowego malowania. Generalnie trwałość blach stalowych ocynkowanych nie jest zbyt duża. Bardzo szybko korodują Biorąc pod uwagę, że rynny i rury spustowe z tego materiału nie są zbyt trwałe i długowieczne, trzeba się liczyć z ich okresową wymianą. Tym samym cena tego systemu wydaje się stosunkowo wysoka.

Systemy rynnowe z tworzyw sztucznych (PCV)

Systemy rynnowe z tworzyw sztucznych zostały wprowadzone dopiero w latach 50. XX w. Wcześniej stosowano przede wszystkim rynny metalowe, z blachy ocynkowanej oraz z miedzi. Tworzywo wykorzystywane do budowy rynny to wysokoudarowy nieplastyfikowany polichlorek winylu, czyli PCV-U. Dodatkowo tworzywo to jest w odpowiedni sposób „hartowane” po to, aby zwiększyć jego trwałość. Dzięki temu, że materiał ten jest dodatkowo pokryty specjalną powłoką – np. tlenkiem tytanu – zdecydowanie zwiększa się jego odporność na działanie czynników atmosferycznych oraz uszkodzenia mechaniczne.

W ostatnich latach producenci systemów rynnowych z tworzywa sztucznego zdobyli silną pozycję na rynku. Osoba decydując się na PCV ma szeroki wybór – zarówno co do kształtów, jak i kolorów. Dzięki temu bardzo łatwo dopasować je do konkretnego rodzaju dachu. Są też stosunkowo łatwe w montażu. Mnogość elementów, takich jak np. kolanka czy kosze zlewowe, pozwala łatwo i skutecznie stworzyć dobre rozwiązania mające za zadanie odprowadzanie wody z dachu. Ponieważ podstawowym minusem tego rodzaju systemu rynnowego jest jego niższa trwałość, wciąż trwają prace laboratoryjne i badania mające na celu zwiększenie wytrzymałości rynien z PCV. Obecnie ocenia się, że systemy rynnowe z tworzywa sprawnie funkcjonują w temperaturze od -50 stopni Celsjusza do +50 stopni Celsjusza.

System rynnowy z drewna

 Jest to zdecydowanie najrzadziej spotykany system rynnowy. Stosuje się go przede wszystkim w domach o dachach drewnianych, ponieważ idealnie komponuje się z naturalnym pokryciem dachowym. W związku z najnowszą modą na wykorzystywanie ekologicznych akcentów w domach, wzrosła również popularność drewnianych wykończeń systemów rynnowych. System rynnowy wykonany z drewna jest bardzo dobrym dopełnieniem drewnianych gontów lub dachów zbudowanych ze strzechy. Aby mieć gwarancję, że drewniany system rynnowy będzie wytrzymały, należy upewnić się, że drewno, które posłużyło do jego budowy, jest odpowiednie. Zazwyczaj do budowy drewnianych rynien używa się drewna z drzew z obszarów górskich. Ważny jest nie tylko rodzaj materiału, ale i odpowiednie obrobienie drewna, uwzględniające jego specyficzne właściwości.

Dopasowanie systemu rynnowego

Aby dobrze dobrać odpowiedni system rynnowy, trzeba wziąć pod uwagę konstrukcję dachu, na którym montowane będą rynny. Podczas wybierania modelu rynien ważne jest, aby zwrócić uwagę także na czynniki estetyczne. Źle dopasowany system rynnowy może burzyć bowiem wizualne założenia architekta. Oprócz samego kształtu
i wielkości systemu rynnowego, najważniejszy jest wybór materiału, z którego są wykonane rynny.

Do wyboru mamy – jak wspomnieliśmy wcześniej – rynny wykonane z miedzi, blachy tytanowo-cynkowej, blachy stalowej ocynkowanej, tworzywa sztucznego PCV oraz drewna.

Po dokonaniu wyboru odpowiedniego budulca należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie przekroje i kształty, tak aby pasowały one do wielkości i nachylenia połaci dachowej. Narzędziem pom

ocnym przy dopasowaniu rynny do wielkości dachu są specjalne tablice, które instruują, na ile duży powinien być przekrój, aby bez przeszkód odprowadzić z dachu wodę. Zdecydowanie najczęściej stosuje się rynny o przekroju okrągłym. Znacznie mniejszym zainteresowaniem cieszą się rynny prostokątne. Skutkuje to tym, że oferta rynien o przekrojach okrągłych jest zdecydowanie większa. Kolejnym krokiem w dopasowaniu systemu rynnowego do dachu jest wybór poszczególnych elementów koniecznych do montażu rynien. Podstawowym zadaniem każdego systemu rynnowego jest odbiór wody z dachu. Metodą sprawdzenia, czy faktycznie wybrany przez nas system będzie spełniał swoją rolę, jest konsultacja ze sprzedawcą posiadającym odpowiednie katalogi poszczególnych producentów. Różnice w wielkości systemów rynnowych mogą być bardzo duże.    

Filip Jurczak

www.kreodom.pl