W polskiej mentalności mocno zakorzenione jest szczelne i wysokie grodzenie własnych posesji. Niestety, daleko nam do amerykańskich wzorów, gdzie wydzielanie działek jest symboliczne (np. niskim żywopłotem), a i tak każdy szanuje prywatność drugiej osoby. Na szczęście coraz częściej zdarzają się ogrodzenia niższe i mniej zabudowane, o delikatniejszej formie, umiejętnie łączące funkcjonalność z estetyką.
Podobnie jak wszystkie inne elementy małej architektury, także ogrodzenia z domem powinny stanowić jednolitą całość kompozycyjną. Stąd inne rozwiązania przy budynkach nowoczesnych, inne przy stylizowanych, np. dworkach.
Harmonijne związki architektoniczne między domami a ogrodzeniem nie zdarzają się często, a przecież wystarczy jednorodność materiałowa i kolorystyczna, by było lepiej.
Najprostszym rozwiązaniem jest zastosowanie tego samego rodzaju tynku na elewacji budynku i na częściach murowanych ogrodzenia (słupach i murku), powtórzenie pokrycia dachu na ich zwieńczeniu, wykorzystanie motywu z balustrady w przęśle.
Elementy ogrodzenia
Na każde ogrodzenie składają się: fundament, słupki, murki (cokoły), przęsła, furtki i bramy.Fundament powinien być wykonany poniżej strefy zamarzania, czyli 80–120 cm poniżej poziomu gruntu w zależności od strefy klimatycznej Polski. Zapobiega to pękaniu ogrodzenia, wynikającemu z przemarzania i zawilgocenia.
Słupki mogą być wylewane z betonu, murowane, metalowe lub drewniane. Bardzo popularne są słupki murowane z cegły klinkierowej lub obkładane naturalnym kamieniem, np. piaskowcem.
Murki powinny być wykonane z tego samego materiału co słupki. W przypadku braku słupków przęsła są lekko zdystansowane od gruntu, a wykończenie może stanowić np. wkopane pionowo i zafundamentowane obrzeże trawnikowe.
Rodzaj materiału, z którego zrobione są przęsła, furtki i bramy, powinien się komponować z innym elementami w ogrodzie i architekturze. Jeżeli w domu występują balustrady balkonów z kutego metalu, a w ogrodzie można spotkać kutą altanę czy pergolę, to najlepiej ten sam materiał powtórzyć w ogrodzeniu. Podobnie ma się rzecz z drewnianymi sztachetami w różnym kształcie i układzie. Możliwe są też ogrodzenia w formie pełnego muru szczelnie izolującego posesję od ulicy, ale należy pamiętać, by ogrodzenie swoim rozmiarem czy bogactwem zdobienia nie przyćmiło budynku mieszkalnego.
Ogrodzenie frontowe i boczne
Przyjęło się, że ogrodzenie frontowe jest efektowne i drogie, natomiast w jego części boczne nie inwestuje się już zbyt wielu środków pieniężnych. I słusznie, bo gdy mamy przyjemny widok na okoliczne pola lub las albo na zadbany ogród sąsiada, to po co pozbawiać się ładnego pejzażu.
W takich sytuacjach w zupełności wystarczająca jest dobrej jakości siatka lub ocynkowane ogrodzenie systemowe. Jest ono trwałe, zapewni funkcjonalną przegrodę na wiele lat, a swoim neutralnym wyglądem wkomponuje się w krajobraz. Niestety, nie rzadko bywa odwrotnie i wiele byśmy zrobili, aby uniknąć widoku bałaganu u sąsiada z pasją oddającego się zbieraniu złomu i rzeczy pozornie przydatnych. Wówczas nie pozostaje nam nic innego niż wysoka przegroda optyczna w postaci szczelnego płotu ze wzmocnieniem z zielonego żywopłotu, a nawet drewnianej kratownicy porośniętej silnym pnączem.
O czym warto pamiętać podczas planowania ogrodzenia?
Projektując ogrodzenie, musimy przemyśleć układ nawierzchni, jako że jedno wynika z drugiego.
Nie zawsze najlepszym rozwiązaniem jest sytuowanie furtki na wprost drzwi wejściowych do domu. Jej lekkie przesunięcie pozwoli na wprowadzenie ładnego meandra swobodnie prowadzonej ścieżki, a w linii ogrodzenia powstanie miejsce na szerszy słupek, gdzie można zamocować numer domu, domofon, skrzynkę listową czy chociażby lampę. Trzeba dobrze się zastanowić także nad sposobem otwierania bramy wjazdowej, aby nie okazało się, że nie ma miejsca na przesunięcie bramy przesuwnej lub skrzydła bramy rozźwiernej ograniczają nam pole manewru samochodem na podjeździe.
Małgorzata Skowron