Ogrodzenie wydziela granice działki, pełniąc jednocześnie funkcje dekoracyjną i izolacyjną. Powinno być trwałe, chronić przed hałasem oraz dawać poczucie bezpieczeństwa. Właściciel posesji planujący budowę ogrodzenia musi zadbać, by jego działania w tym zakresie nie były źródłem konfliktów sąsiedzkich.
Optymalnym rozwiązaniem jest lokalizacja ogrodzenia dokładnie w osi granicy działek. Jeśli jednak sąsiad nie wyraża zgody na takie rozwiązanie i nie będzie to inwestycja wspólna, to należy je tak usytuować, aby nie przekraczało geodezyjnie wytyczonej granicy działki należącej do inwestora. Ogrodzenie nie może wychodzić poza linie rozgraniczające ulicy. W przypadku działek zlokalizowanych wzdłuż skrzyżowania dróg może się okazać, że ogrodzenie musi mieć ścięty narożnik, by nie ograniczać widoczności.
Podstawowe wymagania
Budowa ogrodzenia nie wymaga pozwolenia, jednak należy pamiętać, iż zgodnie z ustawą o prawie budowlanym w starostwie powiatowym należy zgłosić taki zamiar w przypadku budowy ogrodzeń od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych. W pozostałych sytuacjach zgłoszenia i pozwolenia nie wymaga budowa ogrodzenia między posesjami o wysokości do 2,20 m.Wygląd i rodzaj materiałów, z których wykonane zostanie ogrodzenie, zależy od możliwości finansowych i gustu inwestora, trzeba jednak pamiętać, że:
• ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt, zabronione jest umieszczanie na nim na wysokości poniżej 1,8 m ostro zakończonych elementów, drutu kolczastego, tłuczonego szkła oraz innych podobnych materiałów i wyrobów;
• bramy i furtki w ogrodzeniu budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz budynkach użyteczności publicznej nie mogą otwierać się na zewnątrz działki i mieć utrudniających wjazd osób niepełnosprawnych, poruszających się na wózkach inwalidzkich;
• szerokość bramy powinna wynosić co najmniej 2,4 m, a furtki — 0,9 m;
• zapora ruchoma, czyli szlaban (jeśli inwestor na taką się decyduje), musi być oznakowana w sposób widoczny w ciągu całej doby oraz mieć sygnalizację świetlną lub dźwiękową zmiany położenia.
W czasie, gdy rynek materiałów budowlanych był ograniczony, ogrodzenia budowano z łatwo dostępnych tworzyw. Obecnie gama materiałów mogących służyć do budowy ogrodzeń jest na tyle szeroka, że ich rodzaj i styl ograniczają jedynie możliwości finansowe i fantazja inwestora.
Ogrodzenia drewniane
Drewno stanowi doskonały materiał na ogrodzenia, dostępny na rynku — od tańszego, występującego lokalnie, po importowane, pozyskiwane z gatunków egzotycznych. Można je stosować w formie desek, sztachet, żerdzi lub bali. Dzięki odpowiedniej impregnacji, zabezpieczającej przed wilgocią, grzybami i pleśnią, może przetrwać wiele lat. Ogrodzenia drewniane mogą mieć wiele form, od lekkiego ze sztachet lub desek, po ogrodzenie ciężkie, gdzie elementy drewniane stanowią wypełnienie.
Drewniane elementy ogrodzeń dobrze komponują się z zielenią, pozwalają osiągnąć rozmaite efekty i stwarzają wokół domu ciepły klimat. Dzięki nowoczesnym środkom impregnacyjnym płoty z drewna mogą przetrwać wiele lat. Należy jednak pamiętać, iż przeważnie wymagają konserwacji częściej niż ogrodzenia wykonywane z innych materiałów.
Mury
Lity mur to skuteczny sposób odgrodzenia posesji od wzroku osób postronnych. Poza funkcjami praktycznymi — powinien być jednocześnie ozdobą domu. Mur ceglany trzeba wykonywać z mrozoodpornej cegły klinkierowej, dostępnej w wielu odcieniach. Klinkier jest odporny na działanie mrozu, wody, zanieczyszczeń powietrza. Nie wymaga konserwacji, jedynie czyszczenia co pewien czas. Korzystając z szerokiej gamy kolorystycznej klinkieru, można tworzyć interesujące kompozycje. Ciekawe efekty można również uzyskiwać, operując rodzajem wiązania lub układając cegły w nierównej płaszczyźnie, co daje możliwość uzyskania faktury oraz efektu światłocienia. Na wynik końcowy mają też wpływ sposoby spoinowania, zwieńczanie i filary wzmacniające ogrodzenie.
Ogrodzenia z kamienia są ciężkie, dlatego muszą być osadzane na fundamencie poniżej poziomu zamarzania gruntu (80–120 cm). Jeśli ogrodzenie ma być wykonane z piaskowców lub wapieni, konieczne jest ułożenie izolacji przeciwwilgociowej. Efekt plastyczny uzyskać można nie tylko przez sposób ułożenia, lecz również dzięki zastosowaniu skały. W zależności od kształtu bloków możemy budować tzw. mury dzikie (z nieregularnych kamieni i otoczaków) lub mury warstwowe (z regularnych bloków, kostek i łupków). Mur kamienny, obok trwałości, daje szerokie możliwości aranżacji przestrzeni. Efekty uzyskane w przypadku wyboru takiego rozwiązania zależą od zastosowanego kamienia oraz jego obróbki. Mury z piaskowców czy wapieni urozmaica się ciekawą fakturą.
Odpowiednio wykonane ogrodzenie betonowe charakteryzuje się dużą odpornością i walorami estetycznymi, nawet po wielu latach od jego wzniesienia. Betonowy płot można zbudować jak ścianę z cegły, pustaków czy bloczków. Poszczególne elementy muruje się, układając je na mrozoodporną zaprawę. Ogrodzenie takie może wyglądać interesująco i estetycznie, również w połączeniu z innymi materiałami.
Bardziej tradycyjnie
Ogrodzenia z siatki posiadają tą zaletę, że są tanie i szybkie w montażu. Konstrukcje te wykonuje się z żelaznych lub aluminiowych prętów, które łączy się sztywno (ogrodzenia panelowe) lub przeplata (ogrodzenia z siatki). Gotowe elementy zabezpiecza się przez ocynkowanie i dodatkowo pokrywa się powłoką tworzywa sztucznego lub warstwą lakieru. Zapewnia im to wieloletnią funkcjonalność bez potrzeby konserwacji. Jest to szybki i tani sposób na ogrodzenie posesji.
Stal to doskonały materiał na ogrodzenie działki. Ogrodzenia metalowe można wykonywać ze stalowych kształtowników, odlewać z żeliwa lub kuć. Są bardzo wytrzymałe, a jednocześnie sprawiają wrażenie lekkich i pozwalają się dowolnie formować. Ogrodzenia kute, bogato zdobione parkany, bramy i furtki o niepowtarzalnych wzorach dodają naszemu domowi oraz okolicy efekt przepychu. Odpowiednio zabezpieczone nie ulegną zniszczeniu przez wiele lat.
Gęste i odpowiednio wysokie żywopłoty mogą stanowić ochronę przed wiatrem, kurzem czy hałasem. Rynek ogrodniczy dysponuje szeroką ofertą roślin odpowiednich na żywopłoty, różnorodnych pod względem formy i koloru, dostosowanych do wielorakich warunków glebowych i klimatycznych.
Bez względu na to, jakie materiały wykorzystamy do budowy ogrodzenia, należy pamiętać, że jest ono istotnym elementem architektury krajobrazu i wpływa na nasze otoczenie nie mniej niż pozostałe detale.
Magdalena Bochenek