Zamiłowanie do pięknych i zadbanych domów jest w nas nie tylko dlatego, że wszyscy doceniamy wagę tego szczególnego miejsca, jakim jest własny dom i pragniemy, aby naszym rodzinom żyło się w nim jak najlepiej. Dom w końcowym efekcie powinien dawać również satysfakcję z tego, jak wiele trudu – pracy, czasu i pieniędzy – w niego włożyliśmy. Powinien cieszyć oko i dobrze świadczyć o jego gospodarzach.
Najlepszą wizytówką domu jest to, co ukazuje się, gdy tylko przekroczymy granicę posesji. Obok elewacji budynku jest to otoczenie domu. Warto więc poświęcić trochę miejsca tematowi nawierzchni oraz ogrodzeniom.
Kilkanaście lat temu przebojem na polski rynek wdarła się betonowa kostka brukowa. Była to niemal rewolucja. Wybierając materiał na podjazd dla samochodów czy chodnik prowadzący od bramy wejściowej do drzwi, nie trzeba było już decydować się wyłącznie na szary beton lub równie szare i monotonne płyty chodnikowe. To właśnie wtedy przed wieloma domami pojawiła się czerwona – a w gruncie rzeczy różowa – kostka w kształcie dwuteowników, przeplatana taką samą w kolorze szarym. Tego rodzaju bruk nadal jest popularny, choć obecnie stosowany jest raczej do budowy chodników publicznych, dróżek dojazdowych czy parkingów. W budownictwie jednorodzinnych używa się raczej produktów bardziej wyrafinowanych i zróżnicowanych, zarówno pod względem kształtu, koloru, jaki materiału, z którego są wykonane.
Kamień i nie tylko
Jeżeli decydujemy się na tzw. nawierzchnię sztywną utwardzaną dobrej jakości, w zasadzie mamy do wyboru kostkę brukową w trzech rodzajach: klinkierową, kamienną lub betonową. Bruki klinkierowe cieszą się rosnącą popularnością, choć ciągle częściej spotyka się je raczej jako dodatek kompozycyjny lub wykończeniowy (np. krawężniki czy murki graniczne placyków) niż jako główny materiał chodnikowy. Inaczej sprawa wygląda z kamieniem, który jest materiałem „wiecznie żywym” i nawet, jeżeli w jakimś czasie trendy mody stawiają na inne rozwiązania, to i tak można mieć pewność, że kamień prędzej czy później powróci do łask. Niewątpliwie zaletą kamienia jest jego trwałość. Zdaniem wielu ten materiał jest również najbardziej elegancki, choć tu opinie są podzielone. Szczególnie że decydując się na kamień, nie mamy do wyboru takiej mnogości kolorów (i ich odcieni), kształtów i faktur.
Nawierzchnie najczęściej pokrywa się kamieniem z płyt ciętych lub łamanych, kostki lub otoczaków, zwanych niekiedy brukowcami. W Polsce można spotkać m.in. granit, bazalt, serpentynit czy sjenit. Stosuje się również wapienie i piaskowce, ale są one mniej trwałe i bardziej nasiąkliwe, więc trudniejsze do utrzymania w dobrym stanie i czystości.
Zdecydowanie najpopularniejszym rodzajem kamienia jest granit. Wbrew powszechnym opiniom nie jest on dostępny wyłącznie w kolorze szarym, bo może występować np. w odcieniu jasnorudym. Także jego faktury są zróżnicowane w zależności od grubości ziaren. Jednakże zarówno sam materiał, jak i jego obróbka są kosztowne, więc w końcowym efekcie kostka granitowa nie należy do tanich.
Kostka betonowa
W przypadku budownictwa jednorodzinnego najczęściej wybieranym materiałem, z którego układa się nawierzchnie, są kostki brukowe, umownie zwane betonowymi. Występują w najróżniejszych kształtach i kolorach. Przed projektantami nawierzchni otwierają najszersze możliwości i są w stanie sprostać różnorakim gustom – zarówno tym stawiającym na chłodną elegancję, jak i dalece bardziej awangardowym. Niestety, kostka brukowa poszczególnych producentów znacznie różni się jakością, a tym samym trwałością, więc lepiej nie ryzykować i zdecydować się na uznany, markowy produkt. Na szczęście wybór jest szeroki i co najmniej kilka firm – zarówno polskich, jak i zagranicznych – oferuje wyroby najwyższej jakości.
Wybór koloru i kształtu to rzecz gustu, więc w tej materii panuje spora dowolność. Inaczej jest z dostosowaniem parametrów kostki do funkcji, jaką będzie spełniała. Kostkę należy dobierać ze względu na jej przeznaczenie, ponieważ inna będzie nam potrzebna w przypadku podjazdu dla samochodów, a inna, gdy planujemy wykonać elegancką ścieżkę przez ogród.
Generalnie przyjmuje się, że minimalne grubości kostki to:
● ścieżki i chodniki – kostka o grubości 4 cm;
● chodniki narażone na większe obciążenia – kostka o grubości 6 lub 7 cm;
● podjazdy dla samochodów osobowych – kostka o grubości 8 cm;
● podjazdy dla samochodów ciężarowych – kostka o grubości 10 cm.
Najpierw projekt, potem brukowanie
Większość dużych przedstawicieli handlowych i producentów bruków oferuje profesjonalne usługi projektowe. Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy warto z nich skorzystać. Odpowiedź zależy od tego, jak skomplikowany projekt chcemy zrealizować. Jeżeli chodzi tylko o kilka metrów chodnika czy prosty podjazd, wystarczy porada fachowca (np. firmy, która zajmie się ułożeniem nawierzchni). Jeśli jednak planujemy bardziej skomplikowane struktury, specjalistyczna pomoc projektowa może okazać się niezwykle przydatna.
Zasady dotyczące procesu planowania nawierzchni obowiązują nie tylko w odniesieniu do parametrów materiału, ale również do wielkości zagospodarowywanych powierzchni. Na przykład chodnik – jeżeli ma być wygodny w użytkowaniu – powinien być nie węższy niż 60 cm, a już dwa razy szerszy umożliwi swobodne minięcie się dwóch osób.
Bardziej uciążliwe niż wąski chodnik może być niewłaściwe zaprojektowanie podjazdu dla samochodów. Dobrze przemyślany podjazd powinien być nie węższy niż 3 m, umożliwiając swobodny dojazd bez niepotrzebnego manewrowania.
Niezwykle efektownym i coraz popularniejszym w Polsce pomysłem jest przeprowadzanie ścieżek brukowanych nie tylko od bramy wjazdowej do budynku, ale także w głąb ogrodu – przez trawnik. Jest to bardzo ładne rozwiązanie, lecz pamiętajmy, aby ścieżka nie wystawała znacząco ponad powierzchnię trawnika. Grozi to nie tylko tym, że domownicy schodząc z trawnika mogą przepaść przez wystający bruk, ale może również sprawić trudność przy koszeniu ogrodu. Miejmy na uwadze również to, że kręte i wijące się ścieżki mogą wyglądać bardzo efektownie, ale nie zawsze są dobrym rozwiązaniem. Większość gości czy domowników będzie chodziła najprostszą drogą, wydeptując przy tym trawę.
Ogrodzenie – bezpieczeństwo i styl
Tematem pokrewnym nawierzchniom brukowanym są ogrodzenia murowane. Warto zadbać o to, by stylem pasowały do chodników i podjazdów, z którymi sąsiadują. Z racji podobieństwa ogrodzenia murowane mogą dobrze się komponować z brukowanym otoczeniem domu.
Materiałami służącymi do budowy tego typu ogrodzeń są: kamień, beton lub cegła. Ogrodzenia betonowe mogą być wylewane lub składane z elementów prefabrykowanych, co jest rozwiązaniem prostszym i coraz bardziej popularnym. Zapewnia bowiem trwałość przy jednoczesnej łatwości i szybkości montażu. Wybór gotowych elementów jest dość szeroki i umożliwia zastosowanie zarówno elementów ażurowych, jak i pełnych, które po zamontowaniu można dowolnie malować.
Rosnącą popularnością cieszą się ogrodzenia budowane z pustaków i kształtek betonowych. Są to rozwiązania bardzo eleganckie, dobrze dopasowane stylem do współczesnej kostki brukowej. Posiadają przy tym odpowiednio wysokie parametry, zapewniające niską nasiąkliwość oraz dużą odporność na mróz i uszkodzenia.
Ogrodzenia z cegły wykonuje się wyłącznie z odmian nisko nasiąkliwych – cegły klinkierowej lub cegły wapienno-piaskowej, czyli silikatowej. Materiał ten nie wymaga tynkowania, choć w przypadku silikatów warto użyć środków impregnujących.
Ogrodzenia kamienne nie są zbyt często spotykane. Decyduje o tym przede wszystkim ograniczona dostępność – a więc wysoka cena – budulca dobrej jakości, a także bardziej skomplikowany i czasochłonny proces budowy. Rodzaje kamienia używanego to przede wszystkim: granit, sjenit, porfir, bazalt, wapień i piaskowiec.
www.kreodom.pl